Các dấu hiệu nhận biết bệnh chàm (Eczema) theo từng giai đoạn13/12/2018 - 0

   Bệnh chàm (eczema) là bệnh da liễu mãn tính, đặc trưng bởi triệu chứng ngứa ngáy dai dẳng, da nổi mụn nước, trợt loét, chảy dịch, nhiễm cộm và dày sừng. Tuy nhiên hình thái tổn thương của bệnh còn có sự khác biệt ở từng thể bệnh và giai đoạn phát triển. Eczema có đặc tính dai dẳng, dễ tái phát và gần như không thể chữa trị dứt điểm.

   Bệnh Chàm – Eczema là gì?

   Bệnh chàm (hay còn gọi là Eczema) là một dạng viêm da mãn tính, có tính chất dai dẳng và dễ tái phát. Bệnh lý này gây ra tổn thương có hình thái đa dạng, phụ thuộc phần lớn vào thể bệnh và giai đoạn phát triển. Trong đó tổn thương điển hình nhất là sự xuất hiện của các mảng da đỏ, ngứa, nổi mụn nước, khô ráp và dày sừng.

   Eczema có nguyên nhân phức tạp, bao gồm yếu tố nội giới và ngoại giới. Tuy nhiên trong một số trường hợp, bệnh có thể khởi phát mà không thể xác định được nguyên nhân và yếu tố thuận lợi.

   Chàm là bệnh ngoài da có triệu chứng điển hình là ngứa ngáy, khó chịu, tính chất mãn tính và dễ tái phát. Hiện nay các biện pháp điều trị được áp dụng chỉ giúp cải thiện triệu chứng, giảm thương tổn da và nâng cao chất lượng cuộc sống. Do đó bệnh chàm nói chung và các thể eczema đều không thể chữa trị dứt điểm.

   Nguyên nhân gây bệnh chàm

   Nguyên nhân gây bệnh rất phức tạp và hầu như không thể xác định cụ thể. Tuy nhiên thông qua một số nghiên cứu, các nhà khoa nhận thấy cơ chế hình thành bệnh có vai trò của tế bào lympho (tế bào miễn dịch) và sự gia tăng kháng nguyên trong huyết tương (IgE).

   Mặc dù không thể xác định nguyên nhân chính xác. Tuy nhiên thống kê cho thấy, eczema có thể khởi phát do một số nguyên nhân nội giới và ngoại giới sau đây:

1. Nguyên nhân nội giới

   Một số nguyên nhân nội giới có thể gián tiếp hoặc trực tiếp gây bệnh eczema, bao gồm:

• Rối loạn nội tiết tố: Nội tiết tố không chỉ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và chức năng sinh lý của nữ giới mà còn tác động đến hoạt động của hệ miễn dịch, kích thích tế bào lympho và gây bùng phát eczema.
• Rối loạn thần kinh: Căng thẳng, trầm cảm, stress,… là một trong những nguyên nhân khiến hệ miễn dịch bị rối loạn, dẫn đến tình trạng phản ứng quá mẫn và khởi phát triệu chứng của bệnh chàm.
• Rối loạn chức năng nội tạng: Sự suy giảm của các cơ quan trong cơ thể như gan, tuyến giáp, dạ dày, sức đề kháng,… có thể tác động trực tiếp và kích thích cơ chế hình thành eczema.

2. Nguyên nhân ngoại giới

   Bên cạnh đó, bệnh chàm cũng có thể khởi phát do một số nguyên nhân ngoại giới như:

• Một số bệnh ngoài da gây ngứa: Không điều trị và xử lý bệnh ghẻ, nấm da,… kịp thời có thể gây eczema thứ phát (hay còn gọi là hiện tượng chàm hóa).
• Các yếu tố sinh vật học, thực vật, hóa học và vật lý: Bao gồm cao su, nhựa thực vật, dịch tiết côn trùng, dung môi công nghiệp, xà phòng, ánh sáng, thuốc uống, thuốc tiêm, thực phẩm,… cũng có thể là nguyên nhân trực tiếp hoặc yếu tố rủi ro làm tăng nguy cơ bùng phát eczema.

   Các dấu hiệu nhận biết bệnh chàm (Eczema) theo từng giai đoạn

   Bệnh chàm được chia thành 3 giai đoạn: Cấp tính – Bán cấp – Mãn tính. Tuy nhiên giai đoạn bán cấp thường có triệu chứng không rõ ràng nên ít khi được đề cập.

   Trong 3 giai đoạn chính, bệnh được chia thành 4 giai đoạn nhỏ, bao gồm:

• Giai đoạn hồng ban (đỏ da) – thuộc Eczema cấp tính
• Giai đoạn mụn nước (chảy nước) – thuộc Eczema cấp tính
• Giai đoạn lên da non – thuộc Eczema bán cấp
• Giai đoạn liken hóa – thuộc Eczema mãn tính

   Ở từng giai đoạn, bệnh gây ra hình thái tổn thương và triệu chứng cơ năng khác nhau. Tuy nhiên ngứa ngáy là triệu chứng xuyên suốt từ giai đoạn cấp tính đến mãn tính. Bệnh lý này tiến triển dai dẳng, hay tái phát, có giai đoạn bùng phát mạnh (giai đoạn vượng) xen lẫn với một số giai đoạn bệnh thuyên giảm.

1. Bệnh chàm cấp tính

   Chàm cấp tính bao gồm giai đoạn hồng ban (đỏ da) và mụn nước. Bạn có thể nhận biết bệnh ở giai đoạn này thông qua một số triệu chứng sau:

   Giai đoạn hồng ban:

• Da bắt đầu xuất hiện các đám hoặc vết đỏ, hơi cộm nhẹ và không có ranh giới rõ ràng với vùng da xung quanh
• Quan sát kỹ ở vùng da xung huyết nhận thấy các sẩn tròn nhỏ (thực chất là mụn nước sắp nổi)
• Ở giai đoạn này, tổn thương da thường gây ngứa dữ dội

   Giai đoạn chảy nước (mụn nước):

• Mụn nước bắt đầu nổi ở bề mặt vết/ đám đỏ
• Số lượng mụn nước nhiều, kích thước khoảng 1 – 2mm và mọc san sát nhau
• Mụn nước nông và có xu hướng tự vỡ
• Khi mụn nước vỡ, xuất hiện thêm lớp mụn nước khác và có tính chất tuần hoàn
• Giai đoạn này thường kéo dài từ vài ngày đến vài tuần

   Giai đoạn chảy nước là thời điểm da bị trợt loét, tiết nhiều dịch, đỏ và dễ bị nhiễm khuẩn thứ phát (chàm bội nhiễm). Khi có bội nhiễm, tổn thương da đặc trưng bởi tình trạng ngưng mủ, sưng nóng và có vảy tiết.

2. Chàm bán cấp

   Giai đoạn bán cấp (Giai đoạn lên da non) thường phát sinh triệu chứng không điển hình và chỉ xảy ra trong một thời gian ngắn. Một số triệu chứng thường gặp của eczema bán cấp, bao gồm:

• Tổn thương có xu hướng giảm viêm, chảy dịch và giảm xung huyết
• Da đóng vảy và hình thành da non

• Lớp vảy bong làm xuất hiện vùng da mỏng, nhẵn bóng và có màu sẫm hơn vùng da xung quanh.